Popkulturowość...

Temat Narodu Wybranego jest trudny, także ze względów kulturowych (utrwalony w mentalności ludzkiej, stereotypowy obraz Żyda-lichwiarza) i politycznych. Zbyt często zrównuje się Żydów i państwo Izrael, mówi o roszczeniowych postawach ("przecie majo swój kraj, to co się do Polski pchajo?") i traktuje Zagładę jako minioną historię, coś, co zdarzyło się X lat temu i nie ma potrzeby do tego wracać.

Niechęć do Żydów istniała zawsze - prowokowana przez odmienność kulturowo-religijną, przez specyficzne obyczaje i tradycje, przez odmienność. A człowiek to takie zwierzę, które ma wkodowane w mózg prosty podział "swój-obcy" i według takich kategorii dzieli innych ludzi. Nie chcemy znać "obcych", wolimy myśleć stereotypami i powielać fałszywy obraz. Tak jest łatwiej.

To smutne, że wielu ludzi rzuciło się na Pasikowskiego, wyzywając go od zdrajców i nie-Polaków tylko dlatego, że raczył przypomnieć nam gorzką prawdę. Że to my, Polacy, mordowaliśmy Żydów. Z nienawiści i dla zysku. Bo nadarzyła się okazja, bo ktoś podburzył, bo trwała wojna - a wojna wyzwala to, co najgorsze i najpodlejsze.

To bardzo smutne, że "Żyd" funkcjonuje jako obelga, wyjątkowo nieprzyjemne wyzwisko. Że istnieje słowo "żydzić" (czyli być skąpym). Że ludzie obrażają Żydów tylko dlatego, że nie podoba im się polityka Izraela (nawiasem mówiąc, sama jej nie popieram).

Matka opowiadała mi kiedyś, jak podczas studiów wyjechała na praktyki do Lublina. Często jeździła tramwajem, którego trasa przebiegała obok dawnego obozu koncentracyjnego (obecnie, jeśli się nie mylę, Majdanek stanowi część miasta). Ilekroć tramwaj przejeżdżał koło wspomnianych zabudowań, zapadała w nim głucha cisza. Nikt nie śmiał się odezwać w miejscu tak wielkiej tragedii.

Sama w tym roku, w ramach wycieczki szkolnej, odwiedzę Oświęcim.

Bo o pewnych rzeczach trzeba mówić. O Szoah, o stodole w Jedwabnem, o zniszczonych cmentarzach i zburzonych synagogach, o nienawiści i prawdzie. Trzeba uczyć ludzi, tłumaczyć i wyjaśniać, obalać mity i rozwiewać wątpliwości.

By nikt nikogo nie wyzywał od "Żydów".

Dziękuje Ylthin. W bardzo sprawny sposób opisałaś motywacje jaka mnie, autora powyższego wpisu, popchneła do popełnienia go. Ważne jest dla mnie, że są ludzie tacy jak ty którzy nie przechodzą obok tej sprawy obojętnie.

Sama w tym roku, w ramach wycieczki szkolnej, odwiedzę Oświęcim.

Byłem. Piekielne "klimatyczne" miejsce. Piekielne dosłownie, a klimatyczne nie w stylu jak gra X, tam po prostu czuć tą specyficzną atmosferę, ślad tego bestialstwa dokonanego wiele lat temu. Buty. Całe stosy butów po więźniach. Brzmi śmiesznie ? A na miejscu wstrząsająco dopełnia obrazu całości. Narzędzi katów, cel śmierci. Przerażające opowieści przewodników są jeszcze bardziej niewyobrażalne, a jednak miały miejsce naprawdę. Brrr. Wrażenie pozostało po dziś dzień.

Wracając do tematu wpisu my Polacy, jako nacja zawsze byliśmy gnębieni, prześladowani itp. (choć głownie sami sobie zawiniliśmy).Więc co teraz ? Wyżyjmy się na mniejszości, pokażmy jacy to nie jesteśmy kozacy; bo zwyzywamy tych co jest ich mniej. Przykre.

Słyszałem kiedyś takie ciekawe stwierdzenie. Brzmiało jakoś chyba tak:

"To zadziwiające, jaką nienawiścią do Żydów pała naród, którego królową jest Żydówka"

No i myślę, że nawet jeśli oficjalnie się temu sprzeciwiamy, to jednak z czasów Holokaustu i nagonek na Żydów została nam ta wpojona niechęć do nich. niezależnie od tego, jacy oni są. Widocznie jednak coś tym Niemcom udało się wpoić Polakom.

Hahaha. Uśmiałem się przez łzy. Jaką chcesz poważną dyskusję, autorze bloga, gdy chwalisz film będący skrajnym przegięciem w drugą stronę? Pomijasz całe mnóstwo aspektów dotyczących funkcjonowania "Żyda" i "Polaka" w jednym kraju. Pierwsze z brzegu - trzeba mówić o zbrodniach Niemców podczas okupacji, o obozach koncentracyjnych, wywózkach do Rzeszy, gwałtach na ludności terenów okupowanych (niektórym, i nie mówię tu konkretnie o tobie, ganfrod, wydaje się, że wszystkim poza obozami żyło się znośnie) i wielu innych ofiarach, Cyganach, Rosjanach, Polakach, wszystkich, którzy ginęli z rąk Ukraińców, Niemców i innych. Bo w kolejce do gazu narodowość nie miała znaczenia i Żydzi sami powinni uczciwie, za każdym razem to przypominać, nie mówić tylko o swojej krzywdzie. Historia musi być przedstawiana uczciwie i niestety, pan Pasikowski w swoim filmie tego nie robi. No, chyba, że nakręci film o tym jak to Lejba Bronsztajn, znany skądinąd jako Lew Trocki, planował masowe mordy w imię rewolucji komunistycznej. A czy w Polsce Żydom źle się żyje ? Jakoś nie słyszałem by Adam Rotfeld był dyskryminowany lub szykanowany i wielu innych. Obiektywizm to trudna rzecz. Niemcy mogą przypominać swoje krzywdy doznane od Rosjan na terenach ZSRR, Rosjanie mogą przypominać swoje, Polacy, Żydzi, Ukraińcy, Litwini, Białorusini itd. - każdy ma prawo. Jednak uczciwie przedstawiając wszystkie fakty i jak najszerszy obraz. Bo inaczej tworzone są takie potworki jak Lista Schindlera, gdzie Spielberg twierdzi iż Polska padła po 2 tygodniach, a wszyscy Polacy grabili mienie po Żydach, takie potworki jak komiks Maus, gdzie wszyscy Polacy są narysowani jako świnie, Niemcy jako koty, Żydzi jako myszy i generalnie obraz Polaka tworzy się negatywny, kogoś kto Żyda wyzyska, ograbi z pieniędzy, zadenuncjuje. Ktoś to ogląda, czyta i takie obrazy mu w głowie zostają. Nie wiem czy Pasikowski zignorował działanie psychologii tłumu, ale mimo iż wiem, że zgniłe jabłka zdarzają się w każdym narodzie, jestem dumny z tego, że Polacy to około 1/4 nagrodzonych medalem Yad Vashem. Dlatego czekam na uczciwe przedstawianie historii w filmach. Bo inaczej ZDF zawsze będzie robiło w serialach oglądanych przez 20 mln Niemców, z żołnierzy AK antysemitów.

PS. Sugeruję wprowadzić pojęcie "antypolonizmu", ma taki sam sens jak antysemityzm. A, i przypominam, że Arabowie to też Semici, więc największymi antysemitami są sami Żydzi.

PS 2 Żyda czy każdego innego człowieka szanuję lub nie szanuję właśnie jako człowieka. Narodowość nie jest i nie powinna być żadnym przedmiotem ataku, ale również przedmiotem obrony.

@Up Szczerze mówiąc polską kinematografię już dawno porzuciłem. Zdarzy się kilka lepszych pozycji, lecz większość polskich produkcji to albo komedie romantyczne, albo patetyczne filmy o poświęceniu Polaków, którymi zagraniczne jury są znudzone, a reżyser dostaje zawału "bo jakim cudem statuetki nie dostał, bezczelność".

Kolego Rorschach, jedna sprawa ja nie zastanawiam się w tekście jak było podczas okupacji bo mniemam, że jeśli kogoś zaprowadziły do tego bloga nieokiełznane ścieżki internetu zna historie.

Po drugie, nie wydaje mi się, że w filmie "Pokołosie" padło choć jedno zdanie sugerujące, że pogrom podczas okupacji był tylko na Żydach i dokonywany tylko przez Polaków. Wykształcony młody człowiek musi znać historie tak Oświęcimia, który winą naszą nie jest, ale również Jedwabnego, a tu chyba należy jednak bić się w pierś.

Po trzecie, sugeruje w tekście, że nie chce generalizować, i że są ludzie którzy ponadto się wznoszą, jednak to co sie dzieje wśród ludzi nie daje mi sądzić iż jest nas więcej.

I wreszcie kończąc ja pisze o Polsce, ni chce brać brudów sąsiadów, czy jeszcze odleglejszych znajomych, uważam, że najpierw należy spojrzeć na swoje podwórko.

@Up - nie jestem twoim kolegą, ganfrodzie. A przykładem kolejnym braku obiektywizmu jest film "W ciemności" Holland, który był nominowany do Oscara. http://www.pielgrzymka.konin.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=1495:jedno-pytanie-do-dwoch-sochow-i-czy-realny-leopold-socha-zosta-przez-aholland-skrzywdzony&catid=43:refleksje-pielgrzyma&Itemid=108 I widzowie oglądają i wbijają sobie do głowy obraz Polaków jako pełnych wad i właściwie ludzi, którzy zamiast Niemców, powinni płacić odszkodowania Żydom i po rękach ich całować. Nawet nie mówi się o tym, że część Żydów czuła się Polakami. Jeżeli robi się filmy "niby" odkłamujące historię i odbrązowujące pomniki i stosuje się różne przekłamania lub karykatury, to do niczego nigdy nie dojdziemy. No, może do tego, że za 50 lat Europa uzna, że niemiecka prowokacja gliwicka była prawdą, a II WŚ wywołali Polacy by pozbyć się Żydów rękami niewinnych Niemców.

Tylko wszyscy by o tych Żydach, a o zamachu w Smoleńsku to już nikt nie pamięta...

Obiło mi się o uszy stwierdzenie, że w dzisiejszej Polsce łatwiej jest publicznie przyznać, że jest się gejem, niż że ma się żydowskie korzenie. I chyba coś w tym jest.

Nie wiem jak się żyje Żydom w Polsce(mówię tu o ludziach otwarcie kultywujących swoją tożsamość), ale jednak czuć ten "smrodek" unoszący się nad słowem Żyd, i jakiś opór, niezręczność w publicznym posługiwaniu się nim. Jakoś nie kojarzę innego narodu, który zajmowałby tak specyficzne miejsce w zbiorowej świadomości.

"Pokłosia" jeszcze nie widziałem, ale słyszałem że to po prostu słaby film, niestety.

W temat rosnącej siły ugrupowań skrajnie nacjonalistycznych nie chcę się mieszać, ale wydaje mi się, że ich antysemizm, to obecnie najmniejszy problem.

Jeszcze raz. Ja nie chce oceniać w tym tekście filmów polskich, choć nie zgodze się też, że "pokłosie" jest filmem słabym, bo i od strony realizatorskiej i od scenariuszowej jest ok. To pierwszy raz kiedy ktoś głośno, choć nie dosłownie, bije się w pierś i mówi "W Jedwabnem mordowali Polacy" a generalizowanie tego zdania na całą sytuację podczas okupacji jest błędem i wynika z braku wiedzy i nieadekwatnej edukacji. Ale wracając "Pokłosie" było tylko impulsem, tekst jest o tym co dzieje się wkoło mnie, jakie kwiatki kwitną na murach i co w rozmowach ze mną mówią ludzie. A tutaj, niestety ale jak już powiedziano wyżej, smrodek jest wkoło słowa "Żyd"

Dlaczego "Żyd" ma negatywne znaczenie? W świadomości obecnych pokoleń to głównie wina reżimu komunistycznego, który budował swoją polskość na nienawiści do Żydów... Od pewnego momentu.

Poza tym trzeba też wziąć pod uwagę fakt, że Żyd Żydowi nierówny. Co innego Żydzi mieszkający na terenie Polski od pokoleń, a co innego Żydzi w czasie zaborów osiedlający się w na terenach Polski (rosyjskojęzyczni Żydzi, którzy nijak się nie integrowali).

Co do filmu. Temat ważny i w zasadzie potrzebny, ale wykonanie katastrofalne. Problem uproszczony, postacie jednowymiarowe, podział na dobro i zło zbyt wyraźny, wieś odrealniona (zdaniem twórców zło trzeba pokazać integralnie- zło musi być brudne, nieogolone, musi mieć niezbyt inteligentne rysy, chodzić w gumiakach i posiadać meble z lat 60' [nawet nieistotny szczegół: kto kosi o 5 nad ranem?]), symbolika zbyt wulgarna i oczywista, zakończenie fatalne (mało inteligentny chłop po prostu zadziabałby go siekierą, a nie silił się na wyrafinowany, przemyślaną, trudną w realizacji, a co najważniejsze idealnie symboliczną egzekucję rytualną vide powieszenie "na krzyżu"). Ktoś tu przejaskrawił problem i film nie tyle wstrząsa widzem realnością problemu, nie tyle rozdrapuje stare rany i zmusza do refleksji, co każe nam odsunąć jakąkolwiek refleksję- na tyle odrealniony to obraz, odrealniony i przerysowany, wręcz absurdalny, że przypomina bajkę, a przecież bajki nas nie dotyczą.

Wydaje mi się, że dziś wystarczy zrobić film, który "łamie tabu", "odbrązawia", etc. żeby uznać go za artystyczny, nie biorąc pod uwagę...walorów artystycznych.

Słowem wystarczy zrobić coś obrazoburczego bądź "postępowego" i mamy nagrody w kieszeni.

A problem domaga się prawdziwego dzieła, z konieczności kontrowersyjnego, ale takiego, które nie robi z widza idioty, nie jest tak nachalnie dydaktyczne i dosłowne.

Rorschach wreszcie ujawnił swoją antysemicką twarz!

Swoją drogą, błędnie jest zakładać, że prześladowania Żydów zaczęły się w XX wieku. Kiedyś czytałem, że to zaczęło się już w starożytności i miało miejsce praktycznie w każdym okresie historii.

To prawda, ale wówczas miało trochę inne podłoże.

SerwusX - poczytaj sobie o przemarszu przez tereny Rzeszy, Krzyżowców pod dowództwem Emicha z Flonheim. Masa bezsensownych pogromów, głównie dla zdobycia łupów.

Krucjata ludowa to przejściowe prześladowanie, gorzej było za Czarnej Śmierci. W samym Strasburgu w lutym 1349 miało spłonąć na cmentarzu ok 2000 Żydów. Odtąd pogromy były coraz częstsze.

Bo Żydów winiono o wszystko, nawet o wyjątkowo absurdalne czyny (choćby mordowanie chrześcijańskich dzieci celem pozyskania krwi na macę - a przecież judaizm zakazuje spożywania "niekoszernej" krwi...).

Bo Żydów winiono o wszystko

Tak jak o wszystko winiono Romów, tak jak Ukraińcy winili o wszystko Lachów, tak jak Japończycy podczas okupacji urządzili Chińczykom rzeź w Nankinie, tak jak palono czarownice, tak jak w Rwandzie Tutsi i Hutu skoczyli sobie do gardeł.

Ksenofobia i uprzedzenia nie znają ograniczeń i można każdego posądzić o dowolny absurd. Dlatego traktowanie Żydów jakby byli ze szkła i stąpanie wokół nich na paluszkach to czysta przesada (zwłaszcza, że opieprzanie Izraela za przestępstwa humanitarne wobec Palestyńczyków wielu traktuje jako antysemityzm, a ortodoksyjni Żydzi retoryki i poglądów na naszą cywilizacje i prawa kobiet to chyba od Ajatollahów się uczyli). Owszem, dostali naprawdę tęgo przez Holokaust, ale minęło już ponad 70 lat i ciągłe drążenie tego tematu jest IMO niesmaczne. Zwłaszcza, że prowadzi to do przemilczeń; w USA dzieciaki dostają solidny pakiet wiedzy o Holokauście, w trakcie którego zbywa się fakt, że w obozach oprócz Żydów przebywały także inne nacje. Taki jest w sumie efekt "popkulturyzacji" zagłady - ludzie kupują gotowca z Hollywood i sami nie ruszają głowami, nie czytają książek, nie wpisują wydarzeń w kontekst historyczny ani nie mają umiejętności krytycznych.

A pełzający, Polski antysemityzm? Owszem, istnieje i powinno się z nim walczyć. Choćby dlatego, że te swastyki i okrzyki są wybitnie niekulturalne i zaśmiecają przestrzeń publiczną.

A ja z kolei zaproponuję poczytanie talmudu tym którzy nie wiedzą skąd się bierze antysemityzm w Polsce i na świecie. I dlaczego trwa już wieki. Już w trakcie lektury rozrysuję się samo co nie tak z tymi żydami. I autor wpisu chyba nie wie że dyskusji pod tekstem nie będzie. Dlaczego ? Bo jak ktoś powie że jest antysemitą i przedstawi dlaczego, to zarobi bana za "mowę nienawiści" czy coś w tym stylu. Taka moda. Gwoli ścisłości nie jestem chrześcijaninem. Ani żydem. Zaznaczam to by mi ktoś nie zarzucił że pisowiec przyszedł sie wypowiadać.

Oczywiście nie można nigdy uogólniać, ale obecna zła reputacja Żydów nie jest kompletnie bezzasadna. Vide to, co robią w arabskich krajach; polecam film "5 rozbitych kamer".

Nie oglądałem "Pokłosia", ale chyba wiem, czemu wywołał taką burzę: nie chodzi nawet o to, że nie pokazuje prawdy historycznej (

), ale o to, że Polacy z jakiegoś powodu próbują zrobić z siebie morderców, którzy powinni się wstydzić i pochlipywać, poklepując jednocześnie inne narody (cóż za wspaniała integracja!). A mało kto wie np., że Żydzi znaleźli się w Auschwitz 2 lata po założeniu samego obozu, a i nie przebywali w Oświęcimiu, tylko w Brzezince. Wcześniej niemal wszyscy w obozie byli Polakami. I ludzi wkurza to, że przecież byliśmy cholernie uciskanym narodem, a robimy z siebie zabójców (te nagłówki w Newsweeku). Jasne, sporo Polaków było zabójcami, ale czemu trzeba te sprawy tak nagłaśniać, szczególnie, że nie są one pewne? Dlaczego skazy na historii narodu są tak wyolbrzymiane, a bohaterstwo pomijane (kto pamiętał o rocznicy akcji pod Arsenałem, ha?)? My nie wiadomo jak płaczemy po Jedwabnem, gdzie zginęło 340 osób (a cała sprawa, przypominam, nie jest absolutnie pewna), a jakoś mało kto przypomina naloty na Tokio z 1945 (120 tysięcy ofiar!) czy słynniejsze Nagasaki i Hiroszimę.

Ja nie mam nic przeciwko pokazywaniu prawdy, ale sprawa, o której mówimy, jest mocno podkoloryzowana.

Najlepiej ukazywać jedynie bohaterskich, kryształowych Polaków. Bo zapewne tylko tacy istnieli podczas wojny.

Mówię, to bardzo trudne tematy, w których łatwo coś przemilczeć lub przekłamać, nawet przypadkowo. Bo tak naprawdę gdy wybucha jakikolwiek konflikt - czy mówimy o bójkach kiboli, czy o wielkich rzeziach - do głosu dochodzą najgorsze nasze cechy. A wtedy cierpią wszyscy.

Czasem lepiej chyba palnąć banał, że cały świat cierpiał i cierpi. Wtedy nie pominiemy nikogo.