Podążając za... Stanleyem Kubrickiem - Koszmary I Wojny Światowej (Ścieżki chwały)
Ścieżki chwały/Paths of Glory
Występują: Kirk Douglas, Ralph Meeker, Adolphe Menjou, George Macready, Wayne Morris,
Stanley Kubrick był znany głównie z tego, że potrafił bez problemu stworzyć film w dowolnych ramach gatunkowych i czasie historycznym ? ?Ścieżki chwały? możemy więc uznać za jeden z dowodów tej tezy, bowiem przenosi nas na front tej dużo mniej sławnej I wojny światowej.
Głównym bohaterem jest Pułkownik Dax, grany przez Kirka Douglasa (pierwszy, ale nie ostatni raz u Kubricka), dowodzący siłami francuskimi pod rozkazami siedzącego poza frontem generała Mireau (Macready). Sytuacja jest nieciekawa ? siły niemieckie okupują dobrze ufortyfikowane wzgórze, pod którym w ciasnych okopach chowają się francuzi. Trwa wojna pozycyjna ? każdy skrawek ziemi, choćby liczony w centymetrach niesie ze sobą ogromne straty w ludziach, lecz nie obchodzi to dowódców wysokich szczeblem, dla nich bowiem liczy się cel, a nie środki. Film zaczyna się, gdy do generała Mireau generał Broulard (Menjou) z poleceniem zdobycia wspomnianego wzgórza. Z początku generał podchodzi do rozkazu sceptycznie, wszakże straty w ludziach będą ogromne, a sukces niepewny, ale widoki na poprawę swej reputacji i nadchodzące zaszczyty zaślepiają generała. Polecenie zdobycia wzgórza wydaje swojemu najlepszemu człowiekowi ? pułkownikowi Daxowi.
Mężny pułkownik jest jednak przeciwieństwem swojego przełożonego ? dba on i ceni życie swoich towarzyszy broni, lecz wciąż będąc żołnierzem rozkaz spełnić musi. Stąd przez dosyć długi początek filmu oglądamy rozterki żołnierzy przed natarciem, a sytuacja zaczyna się robić ciekawa zaraz po ataku, który okazał się niepowodzeniem ? część żołnierzy nie odważyła się wyjść z okopów, a Ci, co wyszli w większości zginęli. Wściekły generał szuka winnych i typuje wśród prostych żołdaków trzech losowych żołnierzy, zarzucając im zdradę. Nieboraki znikają w czeluściach karceru, a porządny człowiek Dax stara się ich uniewinnić, przeciwstawiając się generałowi, który okazał się nieludzki. Smaczku dodaje fakt, że pozbawiony serca dowódca w przypływie gniewu rozkazał ostrzał artyleryjski na? własne okopy, by ukarać przestraszonych żołnierzy. Dax musi sprawnie wykorzystać swoje karty, ale czy uda mu się pokonać cały system wojskowej sprawiedliwości, będący w rękach sobie doskonale znanej arystokracji? Cena życia zwykłego żołnierza a zasłużonego generała różni się diametralnie.
Jak sami widzicie ? to już jest coś przez duże ?C?. Fabuła, oparta na prawdziwych wydarzeniach trzyma w napięciu i potrafi porządnie zaskoczyć. Kubrick zdołał wycisnąć z aktorów niesamowite pokłady realności, tworząc niesamowite kreacje. Skazani szeregowcy są pełni negatywnych emocji, zrezygnowani, zgorzkniali i czasem szaleni w swym postępowaniu. Nie rozumieją powodów, dla których znaleźli się w celi ? jeden był ranny po bitwie, drugiego wybrał dowódca, któremu podpadł, trzeci nie zrobił nic, co by dawało powody na skazanie. Ich strach, obawy, przerażenie widać jak na dłoni, i to fascynuje, wprawia w zdumienie. Aktor główny, czyli Kirk Duglas miał już za sobą 10 lat w aktorstwie, gdy przystępował do roli pułkownika Daxa, i choć wygląda na takiego, co potrafi grać jedynie tępych mięśniaków, to w ?Ścieżkach chwały? pokazał człowieka, którego naprawdę można polubić, a nawet współczuć.
Jak w większości dzieł Kubricka, tak i tutaj możemy znaleźć pewne szczególne sceny, które pazurami wkopują się w naszą pamięć i wywołują bardzo skrajne uczucia. Takie sceny mamy tu dwie: egzekucja, pokazana w całkowitej ciszy, gdy słyszymy tylko jęki skazanych i wreszcie salwę oraz scena w gospodzie, gdzie przed tłumem rozwrzeszczanych żołnierzy francuskich występuję roztrzęsiona niemka, śpiewając im niemiecką kołysankę. Dla tych scen warto się z tym filmem zapoznać, bo już ma w sobie pewne pierwiastki Kubrickowego szaleństwa i odwagi ? no i poza tym to bardzo dobry dramat wojenny, i to nie ostatni od tego reżysera.
Zwiastun
1 komentarz
Rekomendowane komentarze