Rok: 1965

Występują: Catherine Deneuve, Ian Hendry, John Fraser, Yvonne Furneaux, Patrick Wymark

Nieczęsto się zdarza, by reżyserzy poświęcali niemal całą swą twórczość wyłącznie jednemu, konkretnemu zagadnieniu ? wydaje się, że jest to raczej ograniczenie niźli możliwość rozwinięcia swych umiejętności. Bywa jednak i tak, że konkretny reżyser pod płaszczem rozmaitych gatunków i fabuł uwypukla interesujący go element w taki sposób, że obeznany z jego twórczością widz natychmiast zorientuje się, co tak naprawdę autora w tym filmie kręci. Gdy Roman Polański przekroczył po raz pierwszy progi londyńskiego ?Compton Group? ? jego wybór stał się oczywisty, bowiem ta wytwórnia zajmowała się głównie filmami pornograficznymi?

Roman Polański ? szerzej znany jako ?pedofil? i ?gwałciciel? ? w swych filmach podkreśla seks, a zauważyć to można mając za sobą co najmniej cztery filmy jego produkcji. Nic więc dziwnego, że będąc wciąż zaledwie ?obiecującym reżyserem? skierował kroki do wytwórni, która nie narzuci mu hollywoodzkiego jarzma. Nadmienić musimy, że nie jest to jego pierwsze powiązanie z produkcją porno ? jego ekranizację ?Makbeta? finansował właściciel Playboya, a wydane w 1972 roku ?Co?? w Ameryce trafiło wyłącznie do kin porno. Możemy Polańskiego nazwać świntuchem i zbereźnikiem, ale partaczem? Nigdy. ?Wstręt? to jego pierwszy poważny projekt zagraniczny, jest też filmem, który zapoczątkował tzw. ?Trylogię apartamentową?, do której należą jeszcze ?Dziecko Rosemary? oraz ?Lokator?.

Główną bohaterką ?Wstrętu? jest Carol Ledoux ? zgrabna belgijka, pracująca w jednym z londyńskich salonów kosmetycznych. Będąc obdarzoną anielską urodą przyciąga naturalne zainteresowanie płci męskiej, lecz nie potrafi sobie z tym poradzić, obawiając się zalotników i jakichkolwiek interakcji ze światem mężczyzn. Z równym strachem i podejrzliwością traktuję kochanka swojej siostry, który odwiedza ich mieszkanie, rzucając cień na relacje pomiędzy siostrami ? z każdą nocą, gdy starsza siostra jest pieszczona przez swego partnera, Carol niespokojnie wierci się w swoim łóżku. Sytuacja pogarsza się, gdy jej siostra wyjeżdża w podróż do Europy, zostawiając Carol samą w mieszkaniu. Wtedy też zaczyna się istne piekło w umyśle młodej dziewczyny.

Widzicie ? głównym motywem tego filmu jest tytułowy wstręt do uprawiania seksu, który odczuwa główna bohaterka. Jakkolwiek irracjonalne wydaje się być odrzucenie tak naturalnej rzeczy jak stosunek płciowy, zdarzają się w naszym społeczeństwie jednostki, odczuwające podobny wstręt. Powody mogą być różne ? molestowanie w okresie dzieciństwa, błędne wychowanie, czy też wrodzony strach przed odrzuceniem, co możemy uznać za spotęgowaną nieśmiałość. Carol jednak nie cierpi na żaden z tych przypadków ? brzydzi się kontaktu z mężczyznami, ponieważ jest chora psychicznie. Z odjazdem siostry młoda blondynka niemal z nikim nie rozmawia, zaczyna zapominać o podstawowych czynnościach, zamyka się w swoim świecie, stając się wrogiem wszystkiego, co jest poza jej mieszkaniem.

Nie bez powodu ?Wstręt? jest nazywany horrorem ? tyle że bardziej opiera się na seksie niźli jakikolwiek inny film, niebędący oznaczonym plakietką ?porno?. Carol nocami przeżywa zwidy i koszmary, w których nieznany mężczyzna brutalnie ją gwałci, w dzień zaś jednocześnie brzydzi się symbolami męskości (brudna, spocona koszulka kochanka siostry) jak i je uwielbia, nieustannie się nimi interesując. Naturalny pociąg płciowy walczy ze skrzywieniem psychicznym, powodując w umyśle biednej dziewczyny chaos, który ostatecznie prowadzi ją do morderstwa i pełnego szaleństwa. Już w tym filmie możemy poczuć ten niesamowity, lepki i klaustrofobiczny klimat upiornego mieszkania, tak bardzo uderzającego w mistrzowskim ?Dziecku Rosemary?. Carol miewa koszmarne halucynacje, przekonywujące ją, że w mieszkaniu jest ktoś ?inny?, widzi też zmieniające się w czasie rzeczywistym ściany, pojawiające się w nich pęknięcia, a za nimi pulsujący, paskudny płyn. Najsłynniejszą sceną jest przeciskanie się przez korytarz, z którego ścian wystają męskie dłonie, dotykające szaloną Carol i zapewniające masochistyczną przyjemność.

Pozostaje podstawowy problem ? komu ten film mógłbym polecić? Najbardziej oczywistą odpowiedzią byłoby: wielbicielom horrorów, gdyby nie to, że to nie jest zwyczajny horror. Celem tego filmu nie jest nas przestraszyć, lecz uświadomić wewnętrzną walkę w umyśle osoby aseksualnej. Straszna to podróż, pełna odrazy, dziwactw i szaleństwa, ale pewne sprawy naświetla lepiej niż wizyta u psychologa. Z pewnością polecam go każdemu, kto ma odrazę do seksu, bądź czuję pociąg do osoby posiadającej ów ?wstręt?. Sam wiem, że takie przypadki się zdarzają, co rani obie strony ? bo jedno jest odrzucane bez zrozumienia, a drugie jest nieszczęśliwe, bo samo nie wie, czego właściwie się obawia. Ciekawostką może być fakt, że to pierwszy film, w którym dane nam było usłyszeć kobietę przeżywającą orgazm. Polański zaczął seksem i temat ten będzie się powtarzał w jego następnych filmach, choć nie zawsze w roli głównej. ?Wstręt? zobaczyć warto, nawet w poszukiwaniu ciarek na plecach, a przede wszystkim dlatego, że takich filmów już się po prostu nie robi.

Zwiastun