Skocz do zawartości

Misterium Murezora

  • wpisy
    8
  • komentarzy
    70
  • wyświetleń
    25803

[Biochemistry means the Chemistry of Life] Krótko o tkance tłuszczowej


Murezor

1703 wyświetleń

Zainspirowany pojawiającymi się wpisami o tematyce z zakresu nauk ścisłych, szczególnie zaś pierwszą częścią zapowiedzianego cyklu autorstwa Rankina, postanowiłem wyjść naprzeciw oczekiwaniom społeczności forumowej, wyraźnie znużonej dość jednorodnymi tematami przewijającymi się w blogosferze FA.

Zaplanowałem kilka wpisów traktujących o ciekawszych zagadnieniach z zakresu biochemii, w których mam nadzieję wyjaśnić w jak najbardziej czytelny i przystępne sposób, co tak właściwie dzieje się w naszym organizmie na poziomie komórkowym. Od razu też uprzedzam, biochemia z chemią ma mniej więcej tyle wspólnego, co stodoła ze stonogą, i z pewnością tematycznie nie wejdziemy sobie z Rankinem w drogę.

Zastanawiając się od czego by zacząć, zadecydowałem poświęcić pierwszy wpis metabolicznym aspektom nabierania i tracenia przez nasz organizm tkanki tłuszczowej. W następnych pojawi się już raczej coś ambitniejszego.

adipo1.jpg

W organizmie człowieka możemy wyróżnić dwa rodzaje tkanki tłuszczowej: białą i brunatną. Tkanka tłuszczowa brunatna jest pochodzenia endogennego (wewnętrznego, powstaje z jednego z listków zarodkowych) i jest istotna głównie dla ssaków hibernujących, które potrzebują dużej ilości łatwo energii po wybudzeniu - dzięki swojej specyfice zapewnia im to właśnie tkanka tłuszczowa brunatna. Nas jednak interesuje przede wszystkim ten drugi rodzaj, gdyż to właśnie jego akumulacja w organizmie powoduje nadwagę i otyłość.

Tkanka tłuszczowa biała zbudowana jest z komórek tłuszczowych zwanych adipocytami. Głównym składnikiem adipocytów są triacyloglicerole, czyli estry glicerolu i kwasów tłuszczowych. Zwiększony pobór substratów energetycznych w stosunku do zapotrzebowania, powoduje odkładania się triacylogliceroli, powstałych na skutek przetworzenia glukozy w obecności hormonu insuliny przez adipocyty, w ich cytoplazmie. Prowadzi to do zwiększenia rozmiarów adipocytów, czyli hipertrofii. Dotyczy to głównie dorosłych. Z kolei u dzieci obserwuje się nasilone zjawisko hiperplazji, czyli zwiększenia liczby komórek tłuszczowych. W przeciwieństwie do hipertrofii, hiperplazja jest zjawiskiem nieodwracalnym, co oznacza, że organizm nie jest w stanie zmniejszyć liczby tych komórek. Może jedynie zmniejszać ich rozmiary (hipotrofia). Z tego też powodu osoby, które w dzieciństwie miały nadwagę, w dorosłym życiu będą wyraźnie bardziej podatne na wystąpienie nadwagi i otyłości, niż takie, których ten problem nie dotknął.

Clipboard23.jpg

Tkanka tłuszczowa odkłada się głównie w okolicach jamy brzusznej i pośladków, przy czym należy zaznaczyć, że decydującą rolę odgrywa tutaj płeć. Mężczyźni narażeni są przede wszystkim na otyłość typu brzusznego, kobiety zaś zapadają na otyłość pośladkowo-udową. Adipocyty w obu tych chorobach różnią się od siebie, te w okolicy brzusznej są większe i bardziej wrażliwe na produkowane przez organizm hormony - głównie leptynę, hormon antagonistyczny względem insuliny. Leptyna jest syntezowana przez adipocyty i wydzielana w odpowiedzi na opisane zjawiska hipertrofii i hiperplazji, nasilając aktywność enzymów powodujących lipolizę (czyli rozkład tkanki tłuszczowej), takich jak np. lipaza hormonowrażliwa. Dzięki tej wrażliwości adipocytów okolicy brzusznej mężczyźni łatwiej od kobiet redukują tkankę tłuszczową, jednak są też bardziej narażeni na negatywne oddziaływanie metabolitów lipolizy. Podczas rozpadu triacylogliceroli powstają wolne kwasy tłuszczowe (jak pamiętamy, triacyloglicerole to związki powstałe z kwasów tłuszczowych i gliercolu), których nadmiar po przetransportowaniu do wątroby i przetworzeniu jest uwalniany jako lipoproteiny frakcji VLDL i LDL (zwany potocznie "złym cholesterolem") prowadząc do różnych chorób i zaburzeń, jak hipercholesterolemia, miażdżyca czy nadciśnienie tętnicze.

Adipocyty pośladkowo-udowe są mniejsze i mniej wrażliwe na regulację hormonalną, w niewielkim tylko stopniu przyczyniają się do zwiększenia poziomu VLDL i LDL w organizmie.

wp_heart_ldl_276475_f496.jpg

***

Hormon - związek organiczny regulujący reakcje i procesy w organizmie;

Enzym - białko odpowiadające za katalizowanie reakcji chemicznej, czyli przyspieszanie jej zachodzenia.

9 komentarzy


Rekomendowane komentarze

Czyli rozumiem, że jeśli osoba otyła schudnie, to jeśli zacznie znów jeść za dużo i za mało się ruszać, to przytyje szybciej niż osoba o tej samej wadze jedząca więcej i ruszająca się mniej, która nigdy nie było otyła? O tym nie wiedziałem, to wiele tłumaczy.

Link do komentarza

Czekam na coś, jak sam to nazwałeś, ambitniejszego. IMO mało interesująca tematyka (ale pewnie dlatego, że nadwaga w żadnym stopniu mnie nie dotyczy, prędzej jej przeciwieństwo :(). Biologią nigdy specjalnie się nie fascynowałem, ale z ciekawością będę śledzić kolejne wpisy, bo dobrze wszystko wyjaśniasz.

Link do komentarza
Czyli rozumiem, że jeśli osoba otyła schudnie, to jeśli zacznie znów jeść za dużo i za mało się ruszać, to przytyje szybciej niż osoba o tej samej wadze jedząca więcej i ruszająca się mniej, która nigdy nie było otyła? O tym nie wiedziałem, to wiele tłumaczy.

Tak, szczególnie jeśli otyłość towarzyszyła jej od dzieciństwa.

Spoiler: nie kumam biologii. W ogóle. Dst na świadectwie maturalnym.

Niestety ale faktycznie biochemia jest dużo bardziej przystępna dla osób z zacięciem biologicznym. Also, na studiach nie miałeś takiego przedmiotu?

Link do komentarza

No i super! Zawsze chętnie poczytam coś o biologii. :]

Sam jednak bardziej interesuję się tematyką śmierci i umierania. Tego jakie procesy zachodzą w żywym organizmie u kresu jego egzystencji. Nie ważne czy śmierć następuje w tak zwany sposób naturalny, czy też w wyniku jakichś innych okoliczności (ach to spaczenie spowodowane zainteresowaniem kryminalistyką). No i może obalenie jakichś mitów związanych z tym tematem (na przykład kwestię śmierci przez powieszenie, albo faktu, że określenie "umarł we śnie, w ogóle nie cierpiał" jest z reguły zwykłą ściemą wstawianą przez lekarzy, bo naprawdę rzadko kiedy zdarza się by człowiek umarł sobie spokojnie nie zdając sobie z tego sprawy).

Link do komentarza

No i super! Zawsze chętnie poczytam coś o biologii.

Dat

To ja poproszę jeszcze o wytłumaczenie aspektu hormonów antagonistycznych. Dotąd sądziłem, że każdy hormon ma jedynie jednego "antagonistę" i w przypadku insuliny jest to glukagon.

Link do komentarza
To ja poproszę jeszcze o wytłumaczenie aspektu hormonów antagonistycznych. Dotąd sądziłem, że każdy hormon ma jedynie jednego "antagonistę" i w przypadku insuliny jest to glukagon.

Zasadniczo dużo do tłumaczenia tutaj nie ma, antagonizm hormonów oznacza ich przeciwstawne działanie, dlatego każdy hormon wywołujący reakcje anaboliczne będzie antagonistą hormonu wzmagającego katabolizm w analogicznych, pokrywających się szlakach metabolicznych itp. Insulina i glukagon mają po prostu najwięcej "części wspólnych" w których oddziałują antagonistycznie, ponadto są prawdopodobnie najlepiej poznanymi hormonami i dlatego umieszcza się je zwykle obok siebie.

Link do komentarza
Gość
Dodaj komentarz...

×   Wklejony jako tekst z formatowaniem.   Wklej jako zwykły tekst

  Maksymalna ilość emotikon wynosi 75.

×   Twój link będzie automatycznie osadzony.   Wyświetlać jako link

×   Twoja poprzednia zawartość została przywrócona.   Wyczyść edytor

×   Nie możesz wkleić zdjęć bezpośrednio. Prześlij lub wstaw obrazy z adresu URL.

×
×
  • Utwórz nowe...