Skocz do zawartości

Uciekający pociąg

  • wpisy
    22
  • komentarzy
    53
  • wyświetleń
    16772

E. Hemingway o literaturze i pisarstwie


Spooky Albert

610 wyświetleń

zielone_wzgorza_afryki_3_0_b.jpg

?Zielone Wzgórza Afryki? to dość nietypowa powieść. Jak mówi sam autor już we wstępie: ?żadna z postaci ani epizodów w tej książce nie jest zmyślona.?. Mamy do czynienia z historią w całości prawdziwą, a co najciekawsze głównym bohaterem jest sam Hemingway (narracja pierwszoosobowa). Można wręcz powiedzieć, iż czytelnik dostaje do rąk dziennik z podróży.
Książka napisana w 1935 roku opowiada o kilkunastu dniach pobytu przyszłego noblisty w Afryce. Jak z pewnością wiedzą miłośnicy literatury, twórca ?Komu bije dzwon? uwielbiał polować. I tak, przez większą część powieści uczestniczymy w wyprawach myśliwskich. Pisarz serwuje nam dokładne opisy polowań oraz przyrody Czarnego Lądu. Wbrew pozorom, nie jest to takie nudne jak mogłoby się z początku wydawać. Sam, nie mając zielonego pojęcia o polowaniach na dzikie zwierzęta, z zainteresowaniem śledziłem poczynania bohaterów.
Jednak dla mnie ?Zielone wzgórza Afryki? są ważne z zupełnie innych powodów. Jak to w tego typu powieściach bywa, autor pozwala sobie na liczne dygresje. W tym przypadku mamy częste odniesienia, wzmianki dotyczące literatury. Hemingway w pierwszym rozdziale spotyka niejakiego Kandisky?ego ? Austriaka, również myśliwego z zamiłowania. Jak się okazuje jest to również wielki miłośnik słowa pisanego. Dowiedziawszy się z kim ma do czynienia przeprowadza bardzo długą rozmowę z jedną z najważniejszych postaci literatury XX w. W trakcie tego ?wywiadu? padają bardzo ciekawe stwierdzenia. Dotyczą one samego pisarstwa jak i pisarzy. Wszystkie te wypowiedzi zrobiły na mnie ogromne wrażenie. Poniżej przytoczę kilka fragmentów, które być może zachęcą niektórych z was do sięgnięcia po tę stosunkowo mało znaną książkę (a jakże piękną!):

?Niektórzy pisarze rodzą się tylko po to, żeby innemu pisarzowi pomóc napisać jedno zdanie. Ale nie można wywodzić się z poprzedniego klasyka ani być do niego podobnym.?

?Pisarze powinni pracować w samotności. W przeciwnym razie stają się podobni do tych pisarzy z Nowego Jorku. Wszystko dżdżownice w butelce, próbują czerpać wiedzę z wzajemnych kontaktów i z samej butelki (...) kiedy już znajdą butelkę, zostają w niej. Poza butelką czują się samotni. A nie chcą być samotni. Boją się być osamotnieni w swoich przekonaniach, a żadna kobieta nie mogłaby pokochać któregoś z nich na tyle, żeby zdołał zabić swoją samotność w tej kobiecie albo stopić ją z jej samotnością, albo zrobić z tą kobietą coś, wobec czego wszystkie inne jest nieważne.?

?Nie ma jakiejś kolejności dla dobrych pisarzy.?

?Pisarz tylko przypadkiem robi dobre pieniądze, chociaż dobre książki zawsze je w końcu dają. A potem, kiedy nasi pisarze zarobią trochę pieniędzy, podnoszą swoją stopę życiową i już są skończeni. (...) i piszą szmirę. To jest szmira nie z rozmysłu, ale przez pośpiech. Bo piszą wtedy, gdy nie mają nic do powiedzenia, albo kiedy im brak wody w studni. Bo są ambitni (...) oni czytywali krytyków i teraz muszą tworzyć arcydzieła, które im przypisali krytycy. To oczywiście nie były arcydzieła. To były po prostu całkiem dobre książki. I wobec tego nie mogą pisać wcale. Krytycy zrobili z nich impotentów.?

?W pewnym wieku pisarze zamieniają się w Ciocię Klocię. Pisarki stają się Joannami D?Arc bez bojowości. Wszyscy zostają przywódcami. Obojętnie komu przewodzą. Jeżeli nie mają zwolenników, to ich sobie wymyślają. (...) Inni pisarze próbują zbawić swoją duszę tym, co piszą. To jest łatwe wyjście. Jeszcze innych wykańczają pierwsze pieniądze, pierwsze pochwały, pierwsze napaści, że nie mogą pisać albo że nie mogą robić nic innego, albo wreszcie oblatuje ich strach i wstępują do organizacji, które myślą za nich. Albo też nie wiedzą, czego chcą.?

?Dobrze mi się żyję, ale muszę pisać, bo jeżeli nie piszę dostatecznie dużo, nie mogę się cieszyć resztą mojego życia.?

? ? A czego pan chce?
? Pisać najlepiej, jak potrafię, i uczyć się przez cały czas. Jednocześnie mam swoje życie, którym się cieszę i które jest diabli dobre.?


?Przyczyną faktu, że dziś każdy chce tego uniknąć [pisarstwa], odmawiać temu ważności, a wszelkie próby przedstawiać jako daremne, jest to, że sprawa jest taka trudna. Za dużo czynników musi się złożyć na to, żeby była możliwa. (...) [to] Rodzaj pisarstwa jaki można stworzyć. To, jak daleko może zajść proza, jeżeli ktoś jest dostatecznie poważny i ma szczęście. Można tu osiągnąć czwarty i piąty wymiar.?

? ? (...) To jest proza, której nigdy nie napisano.
? A dlaczego jej nie napisano?
? Bo za dużo czynników wchodzi tu w grę. Najpierw musi być talent, wielki talent. Talent taki, jaki miał Kipling. Potem musi być dyscyplina. Dyscyplina Flauberta. Dalej musi być koncepcja, czym to może się stać, i bezwzględna sumienność, tak niezmienna jak wzorzec metra w Paryżu, żeby nie dopuścić do fałszu. Następnie pisarz musi być inteligentny, bezinteresowny, a nade wszystko musi przetrwać. Proszę spróbować zebrać to wszystko w jednym człowieku i kazać mu przejść przez wszelkie wpływy, jakie cisną na pisarza. Najcięższą rzeczą dla niego jest przeżyć i wykonać swoją pracę, a to dlatego, że czasu jest tak mało. Ale chciałbym, żebyśmy mieli takiego pisarza, i chciałbym przeczytać to, co by napisał.?

? ? Niech pan mi najpierw powie, jakie rzeczy, jakie konkretne, określone rzeczy szkodzą pisarzowi?
? Polityka, kobiety, alkohol, pieniądze, ambicja. A także brak polityki, kobiet, alkoholu, pieniędzy i ambicji.?


[Cytat z dalszej części książki]
?Pisarzy wykuwa niesprawiedliwość, tak jak wykuwa się miecz.?

Zgadzacie się z przemyśleniami noblisty?
hemingway%202.jpg

0 komentarzy


Rekomendowane komentarze

Brak komentarzy do wyświetlenia.

Gość
Dodaj komentarz...

×   Wklejony jako tekst z formatowaniem.   Wklej jako zwykły tekst

  Maksymalna ilość emotikon wynosi 75.

×   Twój link będzie automatycznie osadzony.   Wyświetlać jako link

×   Twoja poprzednia zawartość została przywrócona.   Wyczyść edytor

×   Nie możesz wkleić zdjęć bezpośrednio. Prześlij lub wstaw obrazy z adresu URL.

×
×
  • Utwórz nowe...