Uwaga - zawarte we wpisie treści nie są wskazane dla niepełnoletnich czytelników.

Gaspar Noe znowu staje się ością w gardle moralistów. Jego pomysł na kino nikogo nie pozostawia obojętnym. Dzieła te były niejednokrotnie zakazywane w niektórych krajach, a w jeszcze innych drastycznie ograniczane, sprowadzając je pod względem powszechności dystrybucji niemalże do roli filmowego białego kruka. Przykładowo w naszym kraju ?Nieodwracalne?, bo o tym obrazie szczególnie mowa, dostało kategorię wiekową 21+. Inna sprawa, jak jej przestrzegano, np. w koszalińskim amfiteatrze puszczono swego czasu ten film w ramach cyklu Kino Letnie. Nie ma co, idealny seans na wieczór z dziewczyną po powrocie z plaży. Inaczej ma się sprawa przy okazji jego nowego filmu, ?Wkraczając w pustkę?. Cenzura może iść na papierosa, a spragnione mocnych wrażeń masy na film. Czyżby reżyser uległ presji i postanowił ugrzecznić swoje kino? Nic bardziej mylnego, ale dla widza będzie to przede wszystkim wkroczenie w halucynogenny wir, który chwyta za gardło z całą swą mocą.

Kolorystyka tego plakatu towarzyszy nam podczas seansu niemalże przez cały czas

?Sex-Money-Power? to nazwa jednego z tokijskich klubów, który mamy okazję zobaczyć w filmie. Te trzy wyrazy, które złośliwcy (racjonaliści?) nazwą nadrzędnymi wartościami współczesnego świata to jednocześnie bardzo trafny i skrócony opis fabuły. Oto młode rodzeństwo przybywa do Tokio. Ciężka sytuacja finansowa po śmierci rodziców zmusza ich do zarabiania pieniędzy na niekoniecznie społecznie aprobowane sposoby. Linda jest striptizerką, a Oscar dilerem narkotyków. Pozostawione samo sobie rodzeństwo, musi jakoś radzić sobie w świecie bez skrupułów i zasad. Są miotani przez okrutny system, który wypiął się na słabszych i potrzebujących. Reżyser nawet nie próbuje pokazywać alternatywnej drogi. Sugeruje, że ci młodzi ludzie nie mieli wyboru a ich stoczenie się na samo dno, w pustkę, jest nieuchronne.

Twórca lubi zaskakiwać, więc ta ponura historia przybiera na początku filmu nieoczekiwany obrót. Otóż w wyniku nalotu policji na jeden z klubów (?Void?) brat Lindy ginie. W tym momencie zaczyna się właściwa akcja filmu. Z perspektywy chłopaka, jako ducha krążącego nad miastem, obserwujemy okrutny świat oraz najczarniejsze koszmary, który są, były lub mogłyby być udziałem głównego bohatera.

Cała opowieść byłaby niebywale trudna do przebrnięcia, jeśli już nie jest, gdyby nie strona wizualna filmu. Hipnotyczna wizja Tokio jest po prostu fantastyczna i choćby dla niej warto zobaczyć ten film. ?Enter the Void? to spełniony sen estetów. Perfekcyjne, nietypowe zdjęcia, długie, nieprzerywane montażem sceny (znak firmowy reżysera), żywe, kontrastujące ze sobą kolory i wreszcie migotliwe ujęcia. Ostrzeżenie dla chorych na epilepsję ? ten film jest tak barwny, drapieżny i często męczący oczy w oglądaniu, że czasem lepiej odwrócić wzrok. Już trwająca dobrych parę minut czołówka wyraźnie sygnalizuje niełatwy odbiór. Pojawiają się nawet głosy, że ten film to modelowy przedstawiciel ?kina ery techno?, cokolwiek to stwierdzenie miałoby znaczyć.

http://www.youtube.com/watch?v=lI89ovR36r0

Trailer, który nie pokazuje tylko ?tych najlepszych scen?, dość wiernie oddając klimat filmu

Niestety mniej więcej w połowie seansu urzeczenie obrazem wyraźnie opada. Zachłyśnięcie się warstwą techniczną filmu oraz sugestywnym przedstawieniem fabuły nieodwracalnie mija. Śmierć, reinkarnacja, duchowość, które tak pasjonowały głównego bohatera z czasem stają się niewyraźnym odbiciem, ledwo zauważalnym mgnieniem czegoś, co miało być jednym z motywów przewodnich filmu. Czuć znużenie coraz bardziej chorymi wizjami bohatera i metafizycznymi odniesieniami. Zdecydowanie wkrada się monotonia, ponieważ niektóre sceny są zdecydowanie za długie. Mamy wrażenie, że film jest nienaturalnie rozciągnięty i wcale nie ucierpiałby na tym, gdyby z tych blisko 2 i pół godziny montażu uszczknięto 40 minut. Ale warto zdać sobie sprawę, że jest to cecha charakterystyczna filmów Gaspara Noe. Nieśpiesznie próbuje on ukazać widzom swoją historię, poszarpać ich świadomość oraz zburzyć wcześniejsze doświadczenia z kinem. To twórca redefiniujący w pewien sposób spojrzenie na sztukę filmową ? w jego mniemaniu nie trzeba używać szybkiego montażu, głębokich dialogów wyjaśniających zawiłości fabuły czy przejrzystej formy. Gaspar Noe odwraca ten trend do góry nogami. Jego filmy są niewygodne, drastyczne, bolą od nich oczy, większość istotnych dla zrozumienia fabuły wydarzeń rozgrywa się gdzieś między słowami, a jeśli już chce pokazać coś dosłownie, to robi to z okrucieństwem i sadyzmem.

Słynnej ?sceny z gaśnicą? czy blisko 12-minutowego gwałtu w najsłynniejszym jego filmie, ?Nieodwracalne?, nikomu nie trzeba przypominać, a w przypadku ?Wkroczenia w pustkę? mamy do czynienia z podobnym klimatem, chociaż mniej bezwzględnym w sensie gore, lecz równie brutalnym pod względem wydźwięku. Gaspar Noe nie boi się dotykać najbardziej intymnych sfer. Potrafi katować widza drastycznymi scenami aborcji oraz nasycać film niezdrową erotyką. Prócz relacji damsko-męskich pokazuje między innymi patologiczne fascynacje kazirodcze.

Uderzająca jest także pustka towarzysząca bohaterowi po śmierci. Jedyne, co go czeka to bierne obserwowanie wydarzeń. Wrażenie immersji potęgują ujęcia z pierwszej osoby, dzięki czemu widz dosłownie jest w skórze Oscara i tym mocniej przeżywa jego, ?swoją? śmierć, która tutaj jest odjazdem totalnym, karuzelą w stylu dance macabre doprawioną odlotem po złotym strzale, zinterpretowanym tutaj przewrotnie, a jednocześnie niezwykle intrygująco.

Film nie wszystkim przypadnie do gustu. To kino bardzo trudne w odbiorze, mimo dość prostej konstrukcji fabularnej. Jednak jego forma zdecydowanie przekracza to, co zwykło się obserwować w czasie seansów. Tylko dla widzów oczekujących mocnego kina autorskiego, pełnego przemocy, okrucieństwa i bezsilności w walce ze złem.