Czarna Księga Cenzury PRL
Wpis opublikowany przez Castiel
829 wyświetleń
Jak zapewne prawie każdy wie, w czasach PRL istniała w Polsce instytucja cenzury. Każda gazeta, każdy program telewizyjny czy też audycja radiowa były sprawdzane pod względem poprawności treściowej. Nie wolno było mówić i pisać o wielu rzeczach. Lista zakazanych tematów była ogromna, więc sprawdzaniem czy dane dzieło, film czy artykuł są poprawne politycznie zajmowało się wielu ludzi. W każdym większym mieście znajdowała się siedziba specjalnej organizacji zajmującej się cenzura. Najgorsze było to, że w naszym kraju mało kto oprócz ludzi związanych z PZPR i instytucją cenzurującą zdawał sobie sprawę z tego, że coś takiego jak cenzura istnieje.
Ujawnienie mechanizmów działania aparatu cenzorskiego w czasach PRL-u ujawnił Tomasz Strzyżewski w książce "Czarna Księga Cenzury PRL". Strzyżewski dość przypadkowo trafił do pracy w Głównym Urzędzie Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk (GUKPPIW). Po ślubie postanowił wyjechać do pracy do Szwecji jednak zbyt długo tam nie został i wrócił do kraju. Przez jakiś czas bezskutecznie szukał pracy, aż w końcu "po znajomości" został zatrudniony w GUKPPIW. Przed podjęciem tam pracy Strzyżewski nie miał pojęcia czym się ten urząd zajmuje, jak sam mówił nie zdawał sobie nawet sprawy z tego, że cenzura w Polsce działa na tak ogromną skale. Po krótkim okresie "przyuczenia" nasz bohater dostał dostęp do najtajniejszych dokumentów, w tym do "Księgi Zapisów i Zaleceń GUKPPiW", którą nazywano Biblią Cenzorską. Było w niej punkt to punkcie opisane czego nie wolno dopuszczać do publikacji. Strzyżewski postanowił całość "Księgi..." przepisać, a następnie w jakiś sposób upublicznić. Zajmował się tym w czasie nocnych dyżurów, ręcznie strona po stronie kopiując zawartość książki. Zajęło mu to ponad półtora roku. Oprócz "Księgi Zapisków i Zaleceń..." Strzyżewski starał się tez gromadzić kopie dokumentów, które nie zostały przez cenzurę dopuszczone do publikacji. Gdy już udało mu się zebrać wystarczającą ilość materiałów postanowił wyjechać po raz kolejny do Szwecji razem ze wszystkimi dokumentami, stamtąd dostać się na zachód i wszystko opublikować. Według różnych wersji Strzyżewski w czasie wyjazdu miał swoje zbiory przyczepione do pleców lub całej górnej części ciała, choć jest to w sumie mało istotne. Najważniejsze było to, że wszystkie dokumenty udało się bezpiecznie wywieźć z kraju.
Na początku mało kto wierzył w autentyczność dokumentów zebranych przez Strzyżewskiego, ale w końcu w 1977 roku "Czarna Księga Cenzury PRL" została wydana w Londynie przez wydawnictwo Aneks. Po publikacji książki ludzie byli zdumieni i poruszeni skalą cenzury w PRL. W kraju dzięki Radiu Wolna Europa ludzie również dowiedzieli się o książce i zaczęto z coraz większym dystansem podchodzić do wszystkich publikowanych informacji. Niektórym wciąż wydaje się, że "za komuny" nie było w Polsce alkoholizmu, wielu zuchwałych kradzieży czy morderstw, ale to wszystko było, tylko nie wolno było o tym informować ludzi. Strzyżewski otworzył ludziom oczy na mechanizm działania rządu w PRL-u. Jego działalność również miała wpływ na to, że w Polsce ludzie zaczęli się buntować przeciwko władzy. Szkoda tylko, że mało kto o tym wie. Ja sam historię Strzyżewskiego usłyszałem niedawno od pewnej pani doktor na mojej uczelni i postanowiłem o tym napisać, by więcej osób się o tym dowiedziało.
6 komentarzy
Rekomendowane komentarze